SPSS Statistics یک مجموعه نرم‌افزار آماری برای مدیریت داده‌ها، تجزیه و تحلیل پیشرفته، تجزیه و تحلیل چند متغیره و نيز تحليل‌هاي خاص است. اين نرم‌افزار که در سال 1968 ميلادي معرفي گرديد و تاکنون 29 نسخه از آن عرضه شده است، در ابتدا به ‌عنوان Statistical Package for the Social Sciences ناميده مي‌شد و بعدها به Statistical Product and Service Solutions تغيير نام يافت. SPSS براي مدت‌ها توسط کمپاني SPSS Inc تولید می‌شد اما در سال 2009 توسط IBM خریداری شد و پس آز آن با  نام تجاری IBM SPSS Statistics به بازار عرضه گرديد. 

SPSS یک برنامه پرکاربرد برای تجزیه و تحلیل آماری در علوم مختلف است. به‌علاوه SPSS توسط شرکت‌های نظرسنجی، پژوهشگران آموزشی، سازمان‌های بازاریابی، متخصصان داده‌کاوی و محققان بازار استفاده می‌شود. علاوه بر تجزیه و تحلیل آماری، مدیریت داده‌ها و مستندسازی آنها از ویژگی‌های اين نرم افزار هستند. بسیاری از ویژگی‌های SPSS از طریق منوهای کشویی قابل دسترسی هستند یا می‌توان آنها را با زبان دستوری (command syntax) اختصاصی برنامه‌ریزی کرد تا خروجی آن قابل تکرار و قابل مديریت گردد.

مجموعه داده‌های SPSS دارای ساختار جدول دو بعدی هستند که در آن ردیف‌ها نشانگر موارد (مانند افراد یا خانوار‌ها) و ستون‌ها نشان‌دهنده متغير‌ها (مانند سن، جنس، یا درآمد خانوار) هستند. فقط دو نوع داده تعریف شده است: عدد و متن (string). تمام پردازش داده‌ها به‌طور متوالی مورد به مورد از طریق فایل (dataset يا مجموعه داده) انجام می‌شود. علاوه بر ساختار و پردازش موردها به متغیرها، می‌توان داده‌ها را به عنوان ماتریس و با استفاده از عملیات ماتریس و جبر خطی پردازش کرد.

رابط کاربری گرافیکی دارای دو نما است که با کلیک بر روی یکی از دو زبانه در پایین سمت چپ پنجره SPSS می‌توان آن را تغییر داد. نمایش داده (Data View) نمای صفحه گسترده از موارد (ردیف‌ها) و متغیرها (ستون‌ها) را نشان می‌دهد. البته خانه‌های داده فقط می‌تواند حاوی اعداد یا متن باشند و فرمول‌ها را نمی‌توان در این خانه‌ها ذخیره کرد. نمایش متغیر (Variable View) فرهنگ لغت فراداده‌اي را نشان می‌دهد که در آن هر ردیف یک متغیر را نشان می‌دهد و نام متغیر، برچسب متغیر، برچسب مقدار، نوع سنجش و ویژگی‌های دیگر را نشان می‌دهد. خانه‌های هر دو نما را می توان به‌صورت دستی ویرایش کرد، ساختار فایل را تعریف کرد و بدون استفاده از دستورات (command syntax) اجازه ورود داده ها را داد. مجموعه داده‌های بزرگ‌تر مانند نظرسنجی‌ها اغلب در يک نرم‌افزار ورود داده ایجاد می‌شوند و سپس در SPSS خوانده می‌شوند.

خروجی آماری SPSS (فایل *.spv) علاوه بر نمایش درون برنامه، قابل دانلود شدن است. همچنين خروجی را مي‌توان به نرم‌افزارهاي ديگر نثل ورد، پی‌دی‌اف، اکسل و قالب‌های دیگر صادر (export) کرد و يا با انواع قالب‌های تصویر گرافیکی (JPEG، PNG، BMP و ...) ذخيره کرد.

مجموعه نرم‌افزار SPSS يکي از جامع‌ترين نرم‌افزارهاي آماری است که در پژوهش‌هاي علوم زيستي و پزشکي و آمار حياتي استفاده مي‌گردد. اين مجموعه با تقريبا تمامي سيستم‌هاي عامل Windows، Mac OS، Linux و Unix سازگار است و از تحليل‌هاي پيشرفته مثل متدهاي گوناگون ANOVA و Regression، برخي متدهاي Time series analysis، تحليل بقا و نيز اشکال (diagrams) و نمودارهای (charts) مختلف آماری پشتیبانی مي‌کند. شامل شايد تنها اشکال SPSS آن است که Open source نيست.

در اين کارگاه آموزشي 2 روزه، بنا داريم کاربردهاي مهم نرم‌افزار SPSS را براي پژوهشگران علوم زيستي و پزشکي ارائه دهيم.

• اهداف کارگاه
• زمان و مکان برگزاري کارگاه
• مدرسين کارگاه
• برنامه زماني کارگاه
• ثبت نام در کارگاه